Mortgage Sistemi ve Türkiye

Mortgage Sisteminin, bu zamana kadarki uygulandığı ülkelere baktığımızda düşük enflasyon ve düşük faiz oranları ile ; uzun vadede istikrarlı bir ekonomiye sahip ülkelerde başarıyı yakaladığı görülmüştür. Mortgage Sistemi, Türk ekonomisindeki gelişmeler neticesinde, enflasyonun ve faiz oranlarının düşmesi ve uzun vadeli ekonomik istikrarla halkımızın faydalanabileceği hale getirilecektir. Fakat Mortgage Sisteminin tam manası ile işlemesi için, sistem içinde birbiri ile bağlantılı olan sektörlerin de yasal düzenlemeler yapılarak oluşturulması, geliştirilmesi şarttır. Bu konuda Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Maliye Bakanlığı ve diğer birimler, yaptıkları hazırlıklar ile Mortgage Sisteminin Türkiye'de en iyi şekilde uygulanması için çalışmalarını bitirmiş durumdalar. Mortgage Sisteminin uygulamasında gerekli görülen birçok konuda kanun tasarı taslağı hazırlandı. İcra ve İflas Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Bankalar Kanunu, Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Düzenlemesi Hakkında Kanun ve çeşitli vergi konularında değişikliklerin yapılması gerekmektedir. Hazırlanan Kanun Taslakları meclise sunulacak ve büyük bir ihtimal ile 2006 yılında Mortgage ile resmi olarak tanışmış olacağız. Mortgage Sistemi, başlaması ile beraberinde birçok fırsatlar da getirecektir. Uzun Vadeli Konut Kredilerinin GSYIH içerisindeki payın Amerika'da %53, Avrupa ülkelerinde %39 ve gelişmekte olan diğer ülkelerde %10-15 oranlarında iken bu oranın Türkiye'de %0.5 civarlarında olması, bizim bu sektöre ne kadar uzak olduğumuzu gösteriyor. Türkiye için hazırlanan Mortgage Sistemi ile, sistem içerisinde birbiri ile bağlantılı olan bir çok yeni iş alanı ortaya çıkacak ve kendini bu alanda yetiştirmiş bir çok elemana ihtiyaç duyulacaktır. Yıldız Teknik Üniversitesi Emlak ve Emlak Yönetimi Programı dahilinde Taşınmaz Hukuku, İmar Mevzuatı ve Belediyecilik, Kadastro ve Tapu Bilgisi, Taşınmaz Değerlemesi, Emlak Alım-Satım ve Vergi Tüzesi, Arsa Üretimi, Emlak Yönetimi ve Şehircilik konularında eğitim verilmekte, ve Emlak Danışmanlığı, Değerleme Uzmanlığı, Emlak Geliştirme, GYO gibi alanlarda iş yapabilecek eleman yetiştirilmektedir. İstanbul Üniversitesinde Emlak ve Emlak Yönetimi Programı ise, 2000 yılında İTO nun önerisi ve YÖK izni ile kurulmuş olup mezunları Emlak Danışmanlığı, Değerleme Uzmanlığı, Emlak Geliştirme, GYO gibi alanlarda iş bulabilmekte aynı zamanda Alışveriş Merkezlerinde çalışabilmektedirler. Ayrıca İstanbul Üniversitesi, Amerika'dan “Appraisal Institute” ile eğitim işbirliği yaparak “Emlak Değerleme Uzmanı” sertifikası da vermektedir. Görüldüğü gibi Emlak konusunda ciddi kuruluşlar eğitimlerini vermektedirler. Fakat, Mortgage Sisteminin başlaması ile bu elemanlara daha da çok ihtiyaç duyulacak, hatta şuan ki durumda eleman ihtiyacı karşılanamayacaktır. Mortgage Sistemi Türkiye'de uygulamaya yeni geçeceği için bu alanda eğitim veren kuruluşlar henüz mevcut değildir. Yurtdışında eğitimlerini yapanların, bir şekilde Mortgage ile alakalı okullara gitmeleri yada en azından bazı sertifikalar almaları çok yerinde olacaktır. Türkiye'ye döndüklerinde bazı kariyer fırsatlarını yakalamaları daha da kolaylaşabilecektir. Mortgage Sistemi ile İnşaat sektörü hareketlilik kazanacak; bu sayede tahminlere göre önümüzdeki 10 sene içerisinde 50 milyar$ gibi bir kaynak girdisi olacağı tahmin edilmektedir. Emlak sektörü içinde çalışanların, alanlarında eğitim alarak bilgi ve tecrübe kazanmaları, aynı zamanda sertifika sahibi olmaları, Türkiye'deki emlak sektörünü dünya standartlarına ulaştırabilecektir. Kredi başvurularının artması ile, krediye başvuran kişinin finansal durumu hakkında bilgi edinilmesi, değerleme raporlarının hazırlanması, eksper raporlarının hazırlanması, konut sigortası işlem yoğunluğunun karşılanması, mortgage brokerlarının oluşturulması, Uluslararası para piyasalarından anlayan elemanların yetiştirilmesi, verilen kredilerin risk analizlerinin çıkartılması, Mortgage piyasasının oluşumu sırasında oluşturulan fonların yönetilmesi ve tüm bu evrakların incelenmesi, hazırlanması için binlerce üst seviyede yetişmiş elemana ihtiyaç duyulacaktır. Para ve yatırım araçları çoğalacak, ülkemizde birçok yerli ve yabancı Mortgage firması temsilcilik açacak, finans sektöründe de büyük bir hareketlilik yaşanacak, bununla birlikte bankalar da elemanlarını çoğaltmak zorunda kalacaklardır.